Dla pacjenta
Czym jest nowy koronawirus?
Koronawirus SARS-Cov-2 (dawniej nazywany “wirusem z Wuhan”) wywołuje chorobę o nazwie COVID-19. Zgodnie z aktualną wiedzą, poważny przebieg choroby obserwuje się u ok. 15-20% osób. W cięższych przypadkach infekcja SARS-Cov-2 może powodować zapalenie płuc, niewydolność nerek, a nawet śmierć.
Do zgonów dochodzi u 2-3% osób chorych. Najbardziej narażone na rozwinięcie ciężkiej postaci choroby i zgon są osoby starsze, z obniżoną odpornością, którym towarzyszą inne choroby, w szczególności przewlekłe.
Koronawirus SARS-CoV-2 jest bardzo zakaźny, ale daleko mu do zakażalności wirusów od dawna znanych ludzkości, takich jak wirus odry czy ospy wietrznej.
Interaktywna mapa zakażeń
Jakie są objawy infekcji koronawirusem?
Podstawowe symptomy to:
- męczący kaszel
- gorączka
- uczucie duszności i problemy z oddychaniem.
Nie świadczą one jednoznacznie o infekcji, są podobne do objawów wielu innych chorób, takich jak dużo bardziej pospolite przeziębienie czy grypa.
Większość osób zakażonych koronawirusem doświadcza niezbyt nasilonych objawów, które pojawiają się między drugim a czternastym dniem od zakażenia.
Jak przenosi się koronawirus?
Koronawirus SARS-Cov-2 może najprawdopodobniej być transmitowany poprzez:
- bezpośredni kontakt fizyczny;
- bezpośredni kontakt z kroplami oddechowymi, gdy zarażona osoba kicha, kaszle lub wydycha;
- pośredni kontakt poprzez dotknięcie zanieczyszczonych powierzchni, na których wirus może przetrwać przez bardzo krótki czas.
Oznacza to, że wirus może przenosić się z jednej osoby na drugą, szczególnie w zatłoczonych, zamkniętych przestrzeniach lub w trakcie „bliskich kontaktów” (mniej niż 1 metr).
Czy koronawirusem można się zarazić przez przedmioty z krajów, gdzie odnotowuje się liczne przypadki COVID-19?
Zgodnie z aktualną wiedzą na temat koronawirusa SARS-Cov-2, istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo transmisji wirusa przez rzeczy takie jak listy czy przesyłki. Koronawirusy nie są w stanie przeżyć długo poza ciałem człowieka. Jeśli obawiasz się, że jakaś powierzchnia/przedmiot mogą być zanieczyszczone, przemyj je środkiem dezynfekującym, a po ich dotknięciu umyj ręce wodą z mydłem bądź żelem dezynfekującym.
Jak leczy się infekcję koronawirusem?
Nie ma aktualnie żadnych specyficznych leków zwalczających koronawirusa ani szczepionki. Leczenie obejmuje łagodzenie objawów, podczas gdy organizm walczy z infekcją. Najlepszą metodą prewencji jest unikanie ekspozycji na wirusa SARS-Cov-2.
Nie ma dowodów na to, że regularna irygacja nosa może chronić przed infekcją koronawirusem SARS-Cov-2.
Trwają aktualnie liczne badania mające na celu opracowanie skutecznych terapii i szczepień przeciwko koronawirusowi SARS-CoV-2.
Jak chronić się przed infekcją SARS-Cov-2?
Podstawowe środki zapobiegające rozprzestrzenianiu się koronawirusa (jak i większości innych wirusów powodujących choroby dróg oddechowych, które rozprzestrzeniają się drogą kropelkową) to m.in.:
- Zakrywanie buzi i nosa chusteczką lub rękawem (nie dłońmi) podczas kichania i kaszlu oraz natychmiastowe wyrzucanie zużytych chusteczek; zapobiega to rozprzestrzenianiu się zarazków i wirusów. Jeśli kichasz lub kaszlesz w dłonie, możesz zanieczyścić przedmioty lub dotykane osoby.
- Częste mycie rąk - wodą z mydłem, przez min. 20 sekund. Jeśli woda i mydło są niedostępne, można użyć środków odkażających na bazie alkoholu (zawierających min. 60% alkoholu). Jest to szczególnie ważne po korzystaniu z transportu publicznego.
- Unikanie bliskiego kontaktu z osobami, które mają objawy infekcji wirusowej (najlepiej w ogóle unikać miejsc, w których dochodzi do tłumnych zgromadzeń).
- Unikanie dotykania oczu, nosa lub ust rękoma, które nie zostały wcześniej umyte.
- Utrzymywanie w czystości i regularne odkażanie przedmiotów i powierzchni, które często dotykamy w domu i w pracy (klamki, telefony, klawiatura, blaty, podłoga itp.) W zależności od warunków, wirus może przetrwać na powierzchniach przez kilka godzin do kilku dni.
- Dbanie o higienę miejsc, w których przygotowuje się posiłki.
- Unikanie spożywania surowego lub niedogotowanego mięsa i mleka.
Immunolodzy zalecają także zaszczepić się przeciwko często występującym chorobom zakaźnym, jak grypa czy zapalenie płuc wywołane przez pneumokoki.
Co mogę robić, aby nie osłabiać działania układu odpornościowego organizmu?
Czynniki, które osłabiają funkcjonowanie układu odpornościowego i których należy unikać to m.in.:
- nadmierne i długotrwałe spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, przyjmowanie narkotyków,
- przewlekły deficyt snu,
- nieprawidłowe odżywianie się (niedożywienie, awitaminoza, ale również patologiczna otyłość),
- brak wysiłku fizycznego.
Dlaczego kwarantanna trwa 14 dni?
Okres inkubacji koronawirusa SARS-CoV-2 wynosi od 2 do 14 dni przed wystąpieniem objawów. Jeśli dana osoba miała kontakt z wirusem i nie rozwinęły się u niej objawy w ciągu 14 dni, uznaje się ją za nie zainfekowaną koronawirusem.
Czy zimna śnieżna pogoda zlikwidowałaby koronawirusa?
Nie ma powodu sądzić, że zimno może zabijać koronawrusa. Temperatura ciała człowieka to zwykle ok. 36,5-37 stopni C, niezależnie od pogody i temperatury otoczenia. Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed koronawirusem jest częste mycie rąk (min. 20 sekund wodą z mydłem lub specjalnym środkiem do dezynfekcji w przypadku braku dostępu do wody i mydła).
Czy gorące kąpiele chronią przed chorobą COVID-19?
Gorąca kąpiel nie uchroni przed infekcją koronawirusem. Temperatura ciała człowieka to zwykle ok. 36,5-37 stopni C, niezależnie od temperatury w wannie bądź pod prysznicem. Kąpiele w bardzo gorącej wodzie mogą być niebezpieczne dla organizmu, powodując poparzenia.
Najlepsza metoda ochrony przed COVID-19 to częste mycie rąk.
Czy suszarki do rąk dmuchające gorącym powietrzem są skuteczne w zabijaniu koronawirusa?
Nie, suszarki do rąk nie chronią przed koronawirusem. W zmniejszaniu ryzyka infekcji skuteczne jest częste mycie rąk. Kiedy dłonie są już umyte, należy je osuszyć ręcznikiem papierowym bądź suszarką do rąk z ciepłym strumieniem powietrza.
Czy spożywanie czosnku zapobiega infekcji koronawirusem?
Czosnek to bardzo zdrowy element zbilansowanej diety, który może mieć działanie przeciwbakteryjne, jednak nie ma dowodów, aby podczas obecnej epidemii koronawirusa jego spożywanie chroniło ludzi przed infekcją SARS-CoV-2.
Czy koronawirus SARS-CoV-2 został stworzony w laboratorium?
oraz częściej pojawiają się teorie spiskowe na ten temat, lecz nie ma żadnych dowodów na to, że SARS-CoV-2 został stworzony przez człowieka. Wirusy naturalnie pojawiają się w środowisku i mogą powodować epidemie, jeśli przejdą na ludzi. SARS-CoV-2 jest mocno spokrewniony z innymi koronawirusami, takimi jak SARS i MERS, które najpawdopodobniej przeniosły się na ludzi ze zwierząt. W przypadku nowego koronawirusa poderzewa się podobne źródło.
Jeśli mogłaś/-eś mieć w ostatnim czasie kontakt z wirusem SARS-CoV-2 i nagle poczujesz się źle (gorączka, kaszel, problemy z oddychaniem) będąc poza domem:
Nie idź do przychodni/szpitala/apteki.
Natychmiast zadzwoń na infolinię NFZ 800-190-590 lub na Pogotowie Ratunkowe (jeśli czujesz się bardzo źle). Na wstępie poinformuj o możliwym kontakcie z wirusem SARS-CoV-2.
Czekając na dalsze informacje bądź na przyjazd karetki, spróbuj znaleźć bezpieczne miejsce, z dala od innych ludzi, unikaj dotykania kogokolwiek i czegokolwiek. Jeśli stanie się to np. w kinie, sklepie, szkole, restauracji lub na siłowni, takim miejscem może być pusta przebieralnia lub klasa bądź pokój biurowy (koniecznie za zamkniętymi drzwiami). Prosząc pracowników o dostęp do odosobnionego pomieszczenia zachowuj od nich odstęp min. 2m. Jeśli w pomieszczeniu jest okno, możesz je uchylić celem zachowania wentylacji.
Zakrywaj nos i buzię jednorazową chusteczką podczas kichania/kaszlu. Chusteczkę od razu wyrzucaj do kosza lub (jeśli nie ma w okolicy kosza na śmieci) chowaj do kieszeni ubrania.
Uwaga!
W każdym przypadku pojawienia się objawów u pacjenta z możliwym ryzykiem zakażenia SARS-CoV-2 NIE NALEŻY przychodzić do lekarza POZ ani na SOR. Najlepszym pierwszym krokiem jest zadzwonienie do stacji sanitarno-epidemiologicznej, na specjalną infolinię NFZ (800-190-590) bądź na Pogotowie Ratunkowe.
Jeśli chcesz zgłosić się na oddział zakaźny szpitala, NIE JEDŹ tam komunikacją miejską, taksówką, NIE IDŹ na piechotę. Najlepiej skontaktuj się najpierw ze szpitalem telefonicznie ─ jego personel poinstruuje Cię co robić, a w razie potrzeby wyśle potrzebną pomoc.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, dostępna jest całodobowa infolinia NFZ
pod numerem telefonu 800-190-590.
Uzyskasz tam szczegółowe informacje na temat właściwego postępowania w każdym przypadku.
Szukaj leku
Poniższa wyszukiwarka umożliwia sprawdzenie dostępności leku w Twojej okolicy.
Wytyczne dla Pacjenta
pobierz materiały w formacie pdf